Çukurova Folkloru İçin Seksen Kapıya Doksan Değnek Çalmak -Bekir İŞLEK

Folklor araştırmacısı Bekir İşlek’in son kitabı (Çukurova Folkloru (İçin) /Seksen Kapıya Doksan Değnek Çalmak /Âşık Karayiğit Osman’ın Hikâye Repertuvarı) okuyucularıyla buluşuyor. Yazarın Düziçi Folklor Kitapları serisinden olan bu kitabı önceki kitaplarının (Tekeden Teleme Çalmak, İstanbul, 2009 ve Bir Cerene Av Olmak, İstanbul, 2010) devamı mahiyetinde olup üçüncü eseri, Düziçi Folklor Kitapları serisinden ise dördüncü kitaptır.
Uzunca olan isminden de anlaşılabileceği gibi bu kitabın konusu Düziçi/Çukurova folklorudur. Yazar, giriş kısmında derleme serüvenini ve akademisyenlerden farklı olarak neler yaptığını anlatmış. Hayli eğlenceli olan bu anlatımda alaylı bir derlemecinin, derlediği folklor ürünlerini akademisyenlerin olmazsa olmaz kabul ettiği "Performans Teorisi" yerine kendisinin muzip bir buluşla "Tecirli Metodu" dediği usulle/usul dışılıkla nasıl değerlendirdiğini ifade etmiş.

Kitabın ilerleyen sayfalarında Düziçi/Çukurova kültür ürünlerinden henüz sözlüklere geçmemiş pek çok kelime dâhil atasözü ve deyimi bazen zıtlarıyla, çelişenleriyle birlikte açıklanmış.
Bunu yaparken zaman zaman Çukurovalı diğer eli kalem tutanların yazılarını da alarak kitabı bir bakıma Çukurovalılar ile yani bölgesel deyimle "horantacak" (ailecek) yazmış ve Horantacak derlemiş. Anlaşılan odur ki Çukurovalı yazıcılar horantası dilerse bu vadide her yıl bir kitap oluşturabilir. Kitapta şu başlıklardan öne çıkıyor:

"Delisi Tutmak, Ocak, Ocaklık, Ocaklama, Ocak Ayırmak, Ateşle Konuşmak, Kav, Sinsin Ateşi, Kil ve Kül, Ağzı Kızıllık, Çelişen Atasözleri, Mıkdanlı, Düşünü Heyketlerken Oynaşını Heyketlemek, Adı Batasıca, Cin, Cindarlık, Sidiklik Bağlamak, Nohut/Hırsız Şişirmek, Yakma/Buzağı Muskası, Muska, Kurt Ağzı Bağlamak, Nazar Değmesi, Doksancık Cücüğü, Kocakarının Kışı, Çocuk Toprağı/Çocuk Belemek, Toprak Yemek, Hacamat, Aşçı, Kınacı, Çomçalı Gelin, Ekşi, Tetiri."
Kitap 102.ci sayfadan sonra Düziçili Âşık Karayiğit Osman hakkındaki bilgi ve değerlendirmelerle devam etmektedir. Sonra âşığın anlattığı Balbörek Hikâyesi, Ahmet Bey ve Güheri Hikâyesi, Ali Paşa Hikâyesi, Âşık Garip Hikâyesi, Deli Boran Hikâyesi, Gündeşlioğlu Hikâyesi, Güzel Ahmet Hikâyesi, Han Mahmut Hikâyesi, Hurşit Hikâyesi, Öksüz Ali Hikâyesi ile Köroğlu Hikâyelerinin Kır Atın Kaçırılması Hikâyesi, Güzel Ayvaz’ın Kaçırılması Hikâyesi, Turna Teli Hikâyesi, Moskof Seferi Hikâyesi, Gürcistan Seferi Hikâyesi kitapta yer almıştır.
 Sarız’dan Bir Aşk Hikâyesi ise Âşık Karayiğit Osman’ın anlatıcı iken derlemeci sıfatına bürünüp anlattığı bir hikâyedir. Yani Âşık titiz bir derlemeci tavrıyla askerlik yaptığı Kayseri’nin Sarız ilçesinden 40 yıl önce derlediği bir hikâyeyi anlatmıştır.
Okunurken anlaşıldığı kadarıyla hikâyeler kırk saatlik ses kayıtlarından büyük bir sabır, özveri ve titizlikle yazıya aktarılmış, yazarın deyimiyle "pösteki sayılmıştır."
Yazara ve arkadaşlarına Çukurovalılar adına yürekten teşekkür ederken, dördüncüsüne ulaşan Düziçi Folklor Kitapları Serisinin aynı düzenle devam etmesini yazar Bekir İşlek’ten ve ona katılan ve katılması gereken Çukurovalı "yazıcılar horantasından" bekliyoruz.
İsteme Adresi: Bekir İşlek, Çukurova Folkloru İçin Seksen Kapıya Doksan Değnek Çalmak,  İstanbul, 2012.
     Çatı Yayıncılık, Klodfarer Cad. Dostluk Yurdu Sk. No: 4/1, Eminönü/İstanbul.
     Telefon: 0212. 458 97 22
     E. Posta: info@catiyayincilik.com.tr
     http://www.kitapadresi.com

Yorumlar