UZUN İNCE BİR YOL...
“Üç yüz onda gelmiş idim cihana.
Dünyaya bakmadım ben kana kana.
Kader böyle imiş çiçek mahana,
Levh u Kalem kara yazmış yazımı.”
Tarih: Üç yüz on.(1884) Yer: Sivas ili Şarkışla ilçesinin Sivrialan Köyü. Mevsim yaz sonu güz Gülizar, yaman kadın. Ana gibi Anadolu gibi. Bir çocuk doğuruverir köy dolaylarındaki Ayıpınar merasına koyun sağmaya gittiğinde bir yol üstünde. Keser göbeğini becerikli elleriyle, sarar çara çabuda getirir evine adı Veysel olacak bu bebeyi. Çıkarır uzun ince hayat yoluna
Devir o devir. Adı kat kat haram, bin kere katran olası çiçek, hastalık falan değil. Bal gibi kıran. Geldiği yeri kurutur Kurutmazsa çürütür. Veysel’i de atlamaz. Sol gözünde, çiçeğin beyi açar da gözünü akıp götürür. Sağ gözüne de perdeyi indirir. İyi kötü ışığı seçip yolunu bulurken sakınan göze çöp değil bu sefer bir değneğin ucu batar.
“Genç yaşımda felek vurdu başıma.
Aldırdım elimden iki gözümü.
Yeni değmiş idim yedi yaşıma,
Kayıb ettim baharımı yazımı.”
Sivas'ın köyleri saz şairlerinin harman olduğu yer. Babası da uyanık meraklı bir adam. Genlerden gelen şiire saza güzel söylenmiş söze yatkınlığı var ayrıca. Halk ozanlarından şiirler okuyup ezberleterek avutmaya çalışır oğlunu. Veysel de ilgiyle dinler çalıp söylenenleri. Bunu görünce de babası, oğluna bir saz alıp verir.
“Bağlandım köşede kaldım bir zaman
Nice kimselere dedim el'aman
On beş yaşıma girince heman
Yavaş yavaş düzen ettim sazımı.”
Yirmi beş yasındayken Veysel Esma adında bir kızla evlendirilir. Karısı, küçük kuzusunu bırakıp yanaşmalarından biriyle kaçması çok koyar Veysel'e. Daha dertli olup iyice içine kapanır. Çivi çiviyi sökere güvenip Veysel'i yeniden evlendirirler. Bu karısı iki oğlan, dört kız, altı çocuk verir. Onlardan da on sekiz torun.
“Geçirdim ömrümü hava yü heves
Derdim bir kimseye değildir kıyas
Her zaman her vakit kalbimde bu yas
Çark-ıdevrangüldürmediyüzümü.”
Ömrü yoksulluk ve çilelerle geçen Veysel, köyünden ilk defa ayrıldığı tarih, 1933’tür. Neden Sivas’ta yapılan Aşıklar Bayramı. "Türkiye’nin İhyası Hazreti Gazi" Şiiriyle dikkat çeker. Ahmet Kutsi Tecer’le tanışır. Ve hayatının akışı değişir. Köy Enstitülerinde bir süre saz öğretmenliği yapar. Bu yıllar hasret şiirlerinin birikimini oluşturur. Şiirleri, Deyişler (1944) , Sazımdan Sesler (1950) , Dostlar Beni Hatırlasın (1970) isimli kitaplarında toplanır. Ölümünden sonra Bütün Şiirleri (1984) adıyla eserleri tekrar yayınlandı.
Yarım yüzyıldan fazla sanatına gönül vermiş olması karşılıksız kalmaz. 1965 yılında TBMM Ana Dilimiz ve Milli Birliğimize katkılarından dolayı özel kanunla Vatan Hizmet tertibinden Ona maaş bağlanır.
“Kürdü Türkü ne Çerkezi
Hep Ademin oğlu kızı
Beraberce şehit gazi
Yanlış var mı ve neresi?”
Şiirlerinde birlik ve bütünlük mesajları veren, bilim ve teknolojiyi önemser. Özünde sözünde içtendir. Karanlıklar dünyasından aydınlıklar çıkar. Sadık yârim dediği kara toprakta yeşerttikleriyle bilinçli bir ziraatçıdır.
Eserlerinde Türkçesi yalındır. Dili ustalıkla kullanır. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içedir. Doğa, toplumsal olaylar, din ve siyasete ince eleştiriler.
“Ele geniş bana dünya dar oldu
Tahammülsüz gönlüm bikarar oldu
Günüm zindan gecelerim zar oldu
Kader ile bölemedim kozumu”
Âşıklık geleneğinin unutulmaya yüz tuttuğu bir zamanda ortaya çıkan ve 20. yüzyıl Türk Halk Şiirinin önde geleni gönül gözü açık, büyük ozanını 21 Mart 1973 de yitirdik.
“Ben giderim adım kalır.
Dostlar beni hatırlasın.
Düğün olur bayram gelir,
Dostlar beni hatırlasın.”
Seni unutmak olası mı? Kalan sadece adın mı? Nice yıllar örnek yaşam öykün, direncin, anlam yitirmeyen şiirlerinle yaşaman dileğimle...
ATİYE GÜNER TÜMÜKLÜ 2013 TORBALI İZMİR
Yorumlar
Yorum Gönder